محوریت اصل «عدل» در کلام شیعه امامیه

نویسندگان

محمدکاظم علمی

داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﻲ ﻣﺸﻬﺪ

چکیده

این مقاله اصل عدل را از نظر شیعه بررسی می کند و برای آن جایگاه محوری ویژه ای در نظر می گیرد و از این منظر به ارتباط آن با اصول دیگر می پردازد و برهانی بر توحید و عصمت استخراج و اقامه می کند، سپس از سخنان پیامبر اکرم(ص) مؤیدی بر دیدگاه خود در باره عدل عرضه می دارد و حاصل چنین دیدگاهی را برای پاسخگویی به پرسش اساسی « انتظار بشر از دین » به کار می بندد و در پایان نتیجه می گیرد که از نظر این مکتب، موجه ترین انتظاری که یک شیعه می تواند از دین داشته باشد همان وعده ای است که دین خود ‏متعهد به انجام آن شده است و آن تحقق عدالت به معنای جامع آن است، معنای جامعی که متضمن اصول دیگر نیز می باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقش معتزلیانِ شیعه شده در گرایش کلام امامیه به اعتزال

معتزلیان شیعه شده عنوانی برای برخی از متکلمان شیعی است که سابقۀ تفکر اعتزالی دارند. ابوعیسی وراق، ابن راوندی، ابن قبه رازی، ابن مملک اصفهانی و ابن فسانجس از شخصیت‌های این دسته از متکلمان هستند. اینان با آگاهی از نظام الاهیاتی معتزلیه اندیشه‌های امامی را پذیرفتند و در راه دفاع و تبیین آموزه‌های کلامی امامیه تلاش کردند. این تلاش تغییراتی را در تفکر امامیه و سوق دادن کلام امامیه به اندیشه‌های اعتز...

متن کامل

بررسی ویژگی های پژوهشی نخستین کتاب شیعه در اصل عدل الهی (انقاذ البشر من الجبر والقدر)

رساله انقاذ البشر من الجبر و القدر اثر سیدمرتضی علم‌الهدی، نخستین اثر مستقل عالمان شیعه در اصل عدل الهی به شمار می‌‌رود. گذشته از پیش‌گامی، این رساله دارای سه ویژگی دیگر نیز هست: جامعیت، شاخصه‌‌های پژوهشی و ویژگی‌های اخلاق علمی. رساله انقاذ البشر به رغم کوتاهی، سرفصل‌های اصلی بحث عدل الهی؛ هم‌چون خلق افعال، جبر و اختیار، ادله سمعی و عقلی اصل عدل، معنای اسناد قبایح (مانند اضلال) به خداوند، و طرح...

متن کامل

نقش معتزلیانِ شیعه شده در گرایش کلام امامیه به اعتزال

معتزلیان شیعه شده عنوانی برای برخی از متکلمان شیعی است که سابقۀ تفکر اعتزالی دارند. ابوعیسی وراق، ابن راوندی، ابن قبه رازی، ابن مملک اصفهانی و ابن فسانجس از شخصیت های این دسته از متکلمان هستند. اینان با آگاهی از نظام الاهیاتی معتزلیه اندیشه های امامی را پذیرفتند و در راه دفاع و تبیین آموزه های کلامی امامیه تلاش کردند. این تلاش تغییراتی را در تفکر امامیه و سوق دادن کلام امامیه به اندیشه های اعتز...

متن کامل

نقش مبنایی عدل در امامت علوی

برخی از شیعه‏شناسان غربی اصل اعتقادی عدل در شیعه امامیه را برگرفته از کلام معتزلی می‏دانند درحالی‏که این اصل اعتقادی از آموزه‏های نظری و عملی امام علی علیه‏السّلام نشأت گرفته است.عدل از نظر امامیه دارای شأنی وجودشناسانه است که از صفت عدل الهی آغازشده،در کیهانشناسی جریان یافته،و نهایتا از طریق انسان کامل که دارای شأن خلیفه اللهی است در کلیه شئون اجتماع بشری جریان می یابد بنابراین حتی اصل امامت مب...

متن کامل

مسئلة شر در کلام امامیه

متکلمان قبل از خواجه که کلام به معنی اخص، فلسفی نشده بود؛ راه حل مسئلة شر را از آیات و روایات اهل بیتu به دست آورده‌اند. به همین دلیل راه‌حل‌های آنان با نظریات فلسفی در باب شرور متفاوت است. متکلمین امامیه، شر را صادر از خدا می‌دانستند و در عین حال، آن را با صفت خیرخواهی مطلق خداوند -مأخوذ از الاهیات مسیحیت- متضاد نمی‌شمردند. در کلام امامیه، خداوند حکیم است و وجود شرور به دلیل حکمت الاهی است و ...

متن کامل

بررسی تأثیر کتاب عبقات الانوار در کلام شیعه امامیه معاصر

کتاب عبقات الانوار تألیف علامه میر حامد حسین هندی، از مهمترین کتب کلامی شیعه در موضوع امامت خاصه می باشد که مع الأسف در عصر حاضر مهجور و متروک مانده است. این کتاب از اهمیت ویژه ای در بین کتب کلامی شیعه در دفاع از حقانیت امامت ائمه علیهم السلام برخوردار است. در این پایان نامه تأثیر این کتاب ارزشمند را بر کلام شیعه امامیه بررسی می نماییم، تا جایگاه کتاب مشخص و از مهجوریت اش کاسته شود. در ابتدا شر...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
آینه معرفت

جلد ۸، شماره ۱۵، صفحات ۰-۰

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023